Powiązane miejsca

Miejsca związane z dziedzictwem żydowskim w Lublinie

Latarnia Pamięci na tle Zaułka Panasa

Latarnia Pamięci

Latarnia, która nigdy nie gaśnie w hołdzie dawnym żydowskim mieszkańcom Lublina i ofiarom Zagłady.

ul. Podwale

Wnętrze bożnicy Chewra Nossim

Chewra Nossim

Jedna z dwóch zachowanych przedwojennych synagog, znajdująca się w XIX-wiecznej kamienicy. W 1987 roku z inicjatywy Symchy Wajsa utworzono tu Izbę Pamięci Żydów Lubelskich.

ul. Lubartowska 10

Granice getta wyznaczone przez tablice w bruku

Granice getta

Betonowe tablice chodnikowe zlokalizowane w miejscach, gdzie biegły granice getta żydowskiego w dzielnicy żydowskiej i na Starym Mieście.

Stare Miasto

Dawny szpital żydowski

Były szpital żydowski

Szpital powstał w 1886 roku z funduszy Gminy Wyznaniowej Żydowskiej. Leczyli tu wybitni żydowscy lekarze. Dziś znakiem przeszłości jest upamiętniająca jego dzieje tablica wmurowana w ścianę szpitala.

ul. Lubartowska 83

Zdrój na placu manewrowym PKS

Studnia na dawnym placu PKS

Dawny zdrój znajdujący się przy nieistniejącej już ul. Szerokiej, w sercu dzielnicy żydowskiej. Do końca II wojny światowej pełnił funkcję studni zaopatrującej w wodę mieszkańców tej części miasta.

al. Tysiąclecia (plac dawnego PKS)

Dawny Dom Pereca

Dawny Dom Pereca

Dawny Żydowski Dom Kultury im. I.L. Pereca. Miał być szkołą, biblioteką, salą teatralną i kinową. Otwarcie obiektu miało się odbyć 1 września 1939 roku. W okresie II wojny światowej szpital, po 1949 roku przekazany Akademii Medycznej.

ul. Szkolna 18

Dawna siedziba komitetów żydowskich

Dawna siedziba komitetów żydowskich

Od sierpnia 1944 roku w budynku funkcjonował Centralny Komitet Żydów w Polsce, którego zadaniem było reaktywować życie żydowskie w powojennej Polsce, m.in. poprzez prowadzenie szkoły żydowskiej, zbieranie relacji ocalałych.

ul. Noworybna 3

Dawna ochronka dla sierot i starców

Dawna ochronka dla Sierot i Starców

Działania ochronki skupiały się na zapewnieniu podopiecznym zakwaterowania i wyżywienia. 24 marca 1942 roku niemiecka policja wywiozła dzieci i trzy opiekunki na teren dzielnicy Tatary i tam wszystkich rozstrzelała. Po wojnie odbyła się ekshumacja ciał i pogrzeb. Szczątki pochowano na nowym cmentarzu żydowskim przy ul. Walecznych.

ul. Grodzka 11

Mural "Drut kolczasty"

Mural „Getto – Drut Kolczasty”

Na muralu znalazł się cytat z powieści Anny Langfus, lubelskiej Żydówki ocalonej z zagłady. Tymi słowami autorka opisała swoje uczucia po utworzeniu w Lublinie getta, odgrodzonego od miasta drutem kolczastym.

ul. Lubartowska 49

Mural w jidysz

Mural w języku jidysz

Mural, który prezentuje wiersz wiersz „Lublinie, moje święte miasto” w języku jidysz. Utwór został napisany przez wybitnego żydowskiego, a pochodzącego z Lublina, poetę Jakuba Glatsztejna (1896-1971).

ul. Jasna 1A

Mural "Koleżanki"

Mural „Koleżanki”

Na muralu znalazł się wiersz wybitnej lubelskiej poetki, Julii Hartwig, „Koleżanki”. To dogłębnie ujmująca opowieść o równolatkach autorki, które musiały mierzyć się rzeczywistością życia w gettcie.

ul. Kowalska 3

Mural "Dzielnica żydowska"

Mural „Dzielnica żydowska”

Mural przedstawiający życie codzienne w dzielnicy żydowskiej, która rozciągała się wokół zamku. Główną ulicą była ul. Szeroka przebiegająca przez niemal całą dzielnicę. Mural pokazuje ruch uliczny, sklepiki i drobne działalności usługowe.

  al. Unii Lubelskiej 2

Portret mężczyzny na płótnie zawieszonym na murze

Dom Widzącego z Lublina

Tablica znajdująca się na budynku upamiętnia postać Jakowa Icchaka Horowica – Widzącego z Lublina. Był to jasnowidz, cadyk, jeden z duchowych przywódców ruchu chasydzkiego. Widzący z Lublina w kamienicy przy ulicy Szerokiej 28 założył dwór oraz otworzył bożnicę.

  pl. Zamkowy 10

Kamienica przy ul. Złotej 2

Dom Franciszki Arnsztajnowej

Franciszka Arnsztajnowa była wybitną lubelską poetką okresu Młodej Polski. Wraz z Józefem Czechowiczem wydała poświęcony Lublinowi tomik „Stare kamienie”. Pełniła funkcję prezeski Związku Literatów w Lublinie, mając wpływ na kształtowanie się lokalnej kultury.

ul. Złota 2

Dawna siedziba akcji "Reinhardt"

Dawna siedziba akcji „Reinhardt’

W okresie 1941-1942 w dzisiejszym budynku Collegium Iuridicum KUL działał sztab akcji „Reinhardt”, zakładającej masową eksterminację Żydów. Przewodniczył jej Hermann Höfle.

ul. Spokojna 1

Tablica "dzielnica żydowska" na pasie zieleni przy Zamku Lubelskim

Tablica – dzielnica żydowska

Tablica ukazuje najważniejsze ulice przedwojennej dzielnicy żydowskiej, która rozciągała się na terenie Podzamcza.

pl. Zamkowy

Pomnik Ofiar Getta

Pomnik Ofiar Getta

Pomnik odsłonięto w 1963 roku, w 20. rocznicę likwidacji getta w Lublinie. Powstał z inicjatywy Żydów lubelskich, aby upamiętnić społeczność z całego regionu. Zawiera fragment wiersza poety Icchaka Kacenelsona: „W każdej garstce popiołu szukam swoich bliskich”.

ul. Radziwiłłowska/ul. Niecała

Tablica z wizerunkiem synagogi Maharszala

Tablica – Synagoga Maharshala

Tablica upamiętnia znajdującą się w tym miejscu Wielką Synagogę Maharshala wybudowaną ok. 1567 roku. Jej patronem był Salomon Luria, wybitny rabin i rektor lokalnej jesziwy. Synagoga została zburzona wraz z całą dzielnicą żydowską.

al. Tysiąclecia (wzdłuż Zamku)

Przewodnik w stroju z epoki oprowadza po Muzeum Wsi Lubelskiej

„Judaika” w Muzeum Wsi Lubelskiej

Wystawa judaika ze zbiorów Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie obejmuje 56 obiektów – zarówno muzealiów, jak i archiwaliów. Przedmioty te opowiadają w różny sposób historię społeczności żydowskiej.

al. Warszawska 96

Cebularz lubelski

Cebularz lubelski

Najpopularniejszy przysmak lubelski, który według historyków wywodzi się z XIX-wiecznej tradycji żydowskiej. Niewielka liczba składników (mąka, woda, mak, cebula) stanowi o prostocie tego dania.

Lublin/Lubelszczyzna

Kuczka

Kuczki

Kuczki budowano w domach żydowskich na potrzeby święta Sukkot.

I Armii Wojska Polskiego 3 | ul. Cicha 4 |
ul. Królewska 13 | Krakowskie Przedmieście 26
 ul. Niecała 6 |  ul. Olejna 10 | ul. Podwale 7
 ul. Lubartowska 12 | ul. Zamojska 39 | ul. Zamojska 4

Rzeźba sztukmistrza z Lublina

Sztukmistrz z Lublina

Rzeźba Jerzego Kędziory, która przedstawia Jaszę Mazura – tytułowego bohatera książki „Sztukmistrz z Lublina” autorstwa Issaka Beschewisa Singera, noblisty żydowskiego pochodzenia.

ul. Grodzka

Plac zamkowy z okiem cadyka

„Oko Cadyka”

Widzący z Lublina, mistyk i jasnowidz, twierdził, że Lublin znajduje się na „osi świata” („axis mundi”), co czyni go centrum kultury duchowej. Dzisiejszy kształt placu Zamkowego nazywany jest z tego powodu „Okiem Cadyka”.

pl. Zamkowy

Okna inspiracji

Okna Inspiracji

W starych oknach staromiejskich kamienic znajdują się zdjęcia, których negatywy znaleziono podczas remonty strychu budynku przy Rynku 4. Fotografie zostały wykonane najpewniej przez żydowskiego fotografa i w znacznej większości przedstawiają członków społeczności żydowskiej.

Stare Miasto