Trails and remembrance places

Szlak Pamięci: Lublin. Pamięć Zagłady

Tablica chodnikowa z informacją o granicy getta w Lublinie

Granica Getta na Podzamczu

część 1.

Zobacz trasę
Artystyczna tablica upamiętniająca mieszkańców lubelskiego getta, których wywieziono do obozów koncentracyjnej z platformy kolejowej przy ul. Zimnej

Ostatnia droga - droga na Umschlagplatz

część 2.

Zobacz trasę

Miejsca Pamięci

Brama Grodzka

Ośrodek "Brama Grodzka- Teatr NN"

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Mauzoleum na Majdanku

Państwowe Muzeum na Majdanku

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Wnętrze Jesziwy Chachmej w Lublinie

Jeszywas Chachmej Lublin

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Macewy na Starym Cmentarzu Żydowskim

Stary Cmentarz Żydowski

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Macewy na Nowym Cmentarzu Żydowskim

Nowy Cmentarz Żydowski

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Wejście do miejsca upamiętnienia przy ulicy Zimnej

Instalacja "Nie/Pamięć Miejsca"

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Miejsca związane z dziedzictwem żydowskim w Lublinie

Latarnia Pamięci przy ulicy Podwale

Latarnia Pamięci

Latarnia, która nigdy nie gaśnie w hołdzie dawnym żydowskim mieszkańcom Lublina i ofiarom Zagłady.

ul. Podwale

Wnętrze bożnicy Chewra Nosim

Chewra Nossim

Jedyna zachowana przedwojenna synagoga znajdująca się w XIX-wiecznej kamienicy. W 1987 roku z inicjatywy Symchy Wajsa utworzono tu Izbę Pamięci Żydów Lubelskich.

ul. Lubartowska 10

Tablica chodnikowa z informacją o granicy getta w Lublinie

Granice getta

Betonowe tablice chodnikowe zlokalizowane w miejscach, gdzie biegły granice getta żydowskiego w dzielnicy żydowskiej i na Starym Mieście.

Stare Miasto

Dawny szpital żydowski

Były szpital żydowski

Szpital powstał w 1886 roku z funduszy Gminy Wyznaniowej Żydowskiej. Leczyli tu wybitni żydowscy lekarze. Dziś znakiem przeszłości jest upamiętniająca jego dzieje tablica wmurowana w ścianę szpitala.

ul. Lubartowska 83

Studnia na placu manewrowym dawnego PKS-u, kiedyś przy ul. Szerokiej

Studnia na dawnym placu PKS

Dawny zdrój znajdujący się przy nieistniejącej już ul. Szerokiej, w sercu dzielnicy żydowskiej. Do końca II wojny światowej pełnił funkcję studni zaopatrującej w wodę mieszkańców tej części miasta.

al. Tysiąclecia (plac dawnego PKS)

Dawny Dom pereca

Dawny Dom Pereca

Dawny Żydowski Dom Kultury im. I.L. Pereca. Miał być szkołą, biblioteką, salą teatralną i kinową. Otwarcie obiektu miało się odbyć 1 września 1939 roku. W okresie II wojny światowej szpital, po 1949 roku przekazany Akademii Medycznej.

ul. Szkolna 18

Dawna siedziba Centralnego Komitetu Żydów

Siedziba komitetów żydowskich

Od sierpnia 1944 roku w budynku funkcjonował Centralny Komitet Żydów w Polsce, którego zadaniem było reaktywować życie żydowskie w powojennej Polsce, m.in. poprzez prowadzenie szkoły żydowskiej, zbieranie relacji ocalałych.

ul. Noworybna 3

Dom Sierot, dziś Młodzieżowy Dom Kultury

Ochronka dla Sierot i Starców

Działania ochronki skupiały się na zapewnieniu podopiecznym zakwaterowania i wyżywienia. 24 marca 1942 roku niemiecka policja wywiozła dzieci i trzy opiekunki na teren dzielnicy Tatary i tam wszystkich rozstrzelała. Po wojnie odbyła się ekshumacja ciał i pogrzeb. Szczątki pochowano na nowym cmentarzu żydowskim przy ul. Walecznych.

ul. Grodzka 11

Mural z dzielnicą żydowską przy alei Unii Lubelskiej

Mural "Dzielnica żydowska"

Mural przedstawiający życie codzienne w dzielnicy żydowskiej, która rozciągała się wokół zamku. Główną ulicą była ul. Szeroka przebiegająca przez niemal całą dzielnicę. Mural pokazuje ruch uliczny, sklepiki i drobne działalności usługowe.

al. Unii Lubelskiej

Mural w języku jidysz przy ulicy Jasnej

Mural w języku jidysz

Mural, który prezentuje wiersz wiersz „Lublinie, moje święte miasto” w języku jidysz. Utwór został napisany przez wybitnego żydowskiego, a pochodzącego z Lublina, poetę Jakuba Glatsztejna (1896-1971).

ul. Jasna 1A

Mural "Koleżanki"

Na muralu znalazł się wiersz wybitnej lubelskiej poetki, Julii Hartwig, „Koleżanki”. To dogłębnie ujmująca opowieść o równolatkach autorki, które musiały mierzyć się rzeczywistością życia w gettcie.

ul. Kowalska 3

Okna inspiracji we framugach lubelskich staromiejskich kamienic

Okna Inspiracji

W starych oknach staromiejskich kamienic znajdują się zdjęcia, których negatywy znaleziono podczas remonty strychu budynku przy Rynku 4. Fotografie zostały wykonane najpewniej przez żydowskiego fotografa i w znacznej większości przedstawiają członków społeczności żydowskiej.

Stare Miasto

Gwiazda Dawida

Dom Widzącego z Lublina

Tablica znajdująca się na budynku upamiętnia postać Jakowa Icchaka Horowica – Widzącego z Lublina. Był to jasnowidz, cadyk, jeden z duchowych przywódców ruchu chasydzkiego. Widzący z Lublina w kamienicy przy ulicy Szerokiej 28 założył dwór oraz otworzył bożnicę.

pl. Zamkowy 10

Gwiazda Dawida

Dom Franciszki Arnsztajnowej

Franciszka Arnsztajnowa była wybitną lubelską poetką okresu Młodej Polski. Wraz z Józefem Czechowiczem wydała poświęcony Lublinowi tomik „Stare kamienie”. Pełniła funkcję prezeski Związku Literatów w Lublinie, mając wpływ na kształtowanie się lokalnej kultury.

ul. Złota 2

Była siedziba akcji Reinhardt

Siedziba akcji "Reinhardt'

W okresie 1941-1942 w dzisiejszym budynku Collegium Iuridicum KUL działał sztab akcji „Reinhardt”, zakładającej masową eksterminację Żydów. Przewodniczył jej Hermann Höfle.

ul. Spokojna 1

Judaica w Muzeum Wsi Lubelskiej

"Judaica" w Muzeum Wsi Lubelskiej

Wystawa judaika ze zbiorów Muzeum Wsi Lubelskiej w Lublinie obejmuje 56 obiektów – zarówno muzealiów, jak i archiwaliów. Przedmioty te opowiadają w różny sposób historię społeczności żydowskiej.

al. Warszawska 96

Gwiazda Dawida

Menora na Lubartowskiej

Instalacja artystyczna stanowi upamiętnienie tragedii Szoah w Lublinie. Pomnik na rogu ma kształt menory, czyli świętego siedmioramiennego świecznika wykonanego ze złota.

ul. Lubartowska/ul.Kowalska

Pomnik Ofiar Getta

Pomnik Ofiar Getta

Pomnik odsłonięto w 1963 roku, w 20. rocznicę likwidacji getta w Lublinie. Powstał z inicjatywy Żydów lubelskich, aby upamiętnić społeczność z całego regionu. Zawiera fragment wiersza poety Icchaka Kacenelsona: „W każdej garstce popiołu szukam swoich bliskich”.

ul. Radziwiłłowska/ul. Niecała

Tablica upamiętniające synagogę Maharshala

Tablica - Synagoga Maharshala

Tablica upamiętnia znajdującą się w tym miejscu Wielką Synagogę Maharshala wybudowaną ok. 1567 roku. Jej patronem był Salomon Luria, wybitny rabin i rektor lokalnej jesziwy. Synagoga została zburzona wraz z całą dzielnicą żydowską.

al. Tysiąclecia

Tablica z planem dzielnicy żydowskiej

Tablica - dzielnica żydowska

Tablica ukazuje najważniejsze ulice przedwojennej dzielnicy żydowskiej, która rozciągała się na terenie Podzamcza.

pl. Zamkowy

Warsztat wypieku cebularza w Spokojnej2

Cebularz lubelski

Najpopularniejszy przysmak lubelski, który według historyków wywodzi się z XIX-wiecznej tradycji żydowskiej. Niewielka liczba składników (mąka, woda, mak, cebula) stanowi o prostocie tego dania.

Lublin/Lubelszczyzna

Kuczka na ulicy Niecałej

Kuczki

Kuczki budowano w domach żydowski na potrzeby święta Sukkot.

ul. I Armii Wojska Polskiego 3
ul. Cicha 4 | ul. Królewska 13
Krakowskie Przedmieście 26
ul. Niecała 6 | ul. Olejna 10
ul. Lubartowska 12
ul. Podwale 7
ul. Zamojska 39
ul. Zamojska 43

Rzeźba Sztukmistrza nad ul. Grodzką

Sztukmistrz z Lublina

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

"Oko Cadyka"

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Wydarzenia związane z dziedzictwem żydowskim w Lublinie

Gwiazda Dawida

Misterium Światła i Ciemności

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Koncert podczas Lubliner Festivalu

Lubliner Festival

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Gwiazda Dawida

Zjazd Lublinerów

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.

Gwiazda Dawida

Listy do Henia

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.